37 సర్గ
Download శుద్ద పాఠ్యం | Audio
సీతా తద్వచనం శ్రుత్వా పూర్ణ చంద్ర నిభాననా |
హనూమంత మవాచేదం ధర్మార్థ సహితం వచః || 1
అమృతం విష సంసృష్టం త్వయా వానర భాషితమ్ |
యచ్చ నాన్య మనా రామో యచ్చ శొక పరాయణః || 2
ఐశ్వర్యే వా సువిస్తీర్ణే వ్యసనే వా సుదారుణే |
రజ్జ్వేవ పురుషం బద్ధ్వా కృతాంతః పరికర్షతి || 3
విధి ర్నూన మసంహార్యః ప్రాణినాం ప్లవగోత్తమ |
సౌమిత్రిం మాం చ రామం చ వ్యసనైః పశ్య మొహితాన్ || 4
శొకస్యాస్య కదా పారం రాఘవొ౽ధిగమిష్యతి |
ప్లవమానః పరిశ్రాంతొ హత నౌ స్సాగరే యథా || 5
రాక్షసానాం వధం కృత్వా సూదయిత్వా చ రావణమ్ |
లంకా మున్మూలితాం కృత్వా కదా ద్రక్ష్యతి మాం పతిః || 6
స వాచ్య స్సంత్వరస్వేతి యావదేవ న పూర్యతే |
అయం సంవత్సరః కాలః స్తావద్ది మమ జీవితమ్ || 7
వర్తతే దశమో మాసొ ద్వౌ తు శేషౌ ప్లవంగమ |
రావణేన నృశంసేన సమయో యః కృతొ మమ || 8
విభీషణేన చ భ్రాత్రా మమ నిర్యాతనం ప్రతి |
అనునీతః ప్రయత్నేన న చ తత్ కురుతే మతిమ్ || 9
మమ ప్రతిప్రదానం హి రావణస్య న రొచతే |
రావణం మార్గతే సంఖ్యే మృత్యుః కాలవశం గతమ్ || 10
జ్యేష్ఠా కన్యా౽నలా నమ విభీషణసుతా కపే |
తయా మమేదమాఖ్యాతం మాత్రా ప్రహితయా స్వయమ్ || 11
ఆసంశయం హరి శ్రేష్ఠ క్షిప్రం మాం ప్రాప్స్యతే పతిః |
అంతరాత్మా హి మే శుద్ధ స్తస్మిం శ్చ బహవొ గుణాః || 12
ఉత్సాహః పౌరుషం సత్త్వ మానృశంస్యం కృతఙ్ఞతా |
విక్రమశ్చ ప్రభావశ్చ సంతి వానర రాఘవే || 13
చతుర్దశ సహస్రాణి రాక్షసానాం జఘాన యః |
జన స్థానే వినా భ్రాత్రా శత్రుః కస్తస్య నోద్విజేత్ || 14
న స శక్యస్తులయితుం వ్యసనైః పురుషర్షభః |
అహం తస్య ప్రభావాఙ్ఞా శక్రస్యేన పులొమజా || 15
శరజాలాంశుమాన్ శూరః కపే రామ దివా కరః |
శత్రు రక్షొమయం తొయ ముపశొషం నయిష్యతి || 16
ఇతి సంజల్పమానాం తాం రామార్థే శొక కర్శితామ్ |
అశ్రు సంపూర్ణనయనా మువాచ వచనం కపిః || 17
శ్రుత్వైవ తు వచొ మహ్యం క్షిప్ర మేష్యతి రాఘవః |
చమూం ప్రకర్షన్ మహతీం హర్యృక్ష గణ సంకులామ్ || 18
అథవా మొచయిష్యామి త్వా మద్యైవ వరాననే |
అస్మా ద్దుఃఖా దుపారొహ మమ పృష్ఠ మనిందితే || 19
త్వం హి పృష్ఠ గతాం కృత్వా సంతరిష్యామి సాగరమ్ |
శక్తిరస్తి హి మే వొఢుం లంకామపి సరావణామ్ || 20
అహం ప్రస్రవణస్థాయ రాఘవాయ అద్య మైథిలి |
ప్రాపయిష్యామి శక్రాయ హవ్యం హుతమినానలః || 21
ద్రక్ష్య స్యద్యైవ వైదేహి రాఘవం సహ లక్ష్మణమ్ |
వ్యవసాయ సమాయుక్తం విష్ణుం దైత్యవధే యథా || 22
త్వద్దర్శన కృతోత్సాహ మాశ్రమస్థం మహాబలమ్ |
పురందర మివాసీనం నాకపృష్ఠస్య మూర్ధని || 23
పృష్ఠ మారొహ మే దేవి మా వికాంక్షస్వ శొభనే |
యొగ మన్విచ్ఛ రామేణ శశాంకేనేవ రొహిణీ || 24
కథయంతీవ చంద్రేణ సూర్యేణ చ మహార్చిషా |
మత్పృష్ఠ మధిరుహ్య త్వం తరాకాశ మహార్ణవౌ || 25
న హి మే సంప్రయాతస్య త్వామితొ నయతొ అంగనే |
అనుగంతుం గతిం శక్తా స్సర్వే లంకానివాసినః || 26
యథైవాహ మిహ ప్రాప్త స్తథైవాహ మసంశయమ్ |
యాస్యామి పశ్య వైదేహి త్వా ముద్యమ్య విహాయసమ్ || 27
మైథిలీ తు హరి శ్రేష్ఠా చ్ఛ్రుత్వా వచన మద్భుతమ్ |
హర్ష విస్మిత సర్వాంగీ హనూమంత మథాబ్రవీత్ || 28
హనూమన్ దూర మధ్వానం కథం మాం వొఢు మిచ్ఛసి |
తదేవ ఖలు తే మన్యే కపిత్వం హరి యూథప || 29
కథం వాల్ప శరీరస్త్వం మామితొ నేతు మిచ్ఛసి |
సకాశం మానవేంద్రస్య భర్తు ర్మే ప్లవగర్షభ || 30
సీతాయా వచనం శ్రుత్వా హనూమాన్ మారుతాత్మజః |
చింతయామాస లక్ష్మీవాన్ నవం పరిభవం కృతమ్ || 31
న మే జానాతి సత్త్వం వా ప్రభావం వా౽సితేక్షణా |
తస్మాత్ పశ్యతు వైదేహీ యద్రూపం మమ కామతః || 32
ఇతి సంచింత్య హనుమాం స్తదా ప్లవగ సత్తమః |
దర్శయామాస వైదేహ్యాః స్వరూప మరిమర్దనః || 33
స తస్మాత్ పాదపాద్దీమా నాప్లుత్య ప్లవగర్షభః |
తతొ వర్ధితు మారేభే సీతా ప్రత్యయకారణాత్ || 34
మేరు మందార సంకాశొ బభౌ దీప్తానలప్రభః |
అగ్రతొ వ్యవతస్థే చ సీతాయా వానరోత్తమః || 35
హరిః పర్వత సంకాశ స్తామ్ర వక్త్రొ మహాబలః |
వజ్ర దంష్ట్ర నఖొ భీమో వైదేహీ మిద మబ్రవీత్ || 36
సపర్వత వనోద్దేశాం సాట్ట ప్రాకార తొరణామ్ |
లంకాం మిమాం సనథాం వా నయితుం శక్తి రస్తి మే || 37
త దవస్థాప్యతాం బుద్ధి రలం దేవి వికాంక్షయా |
విశొకం కురు వైదేహి రాఘవం సహ లక్ష్మణమ్ || 38
తం దృష్ట్వా భీమ సంకాశ మువాచ జనకాత్మజా |
పద్మ పత్ర విశాలాక్షీ మారుత స్యౌరసం సుతమ్ || 39
తవ సత్త్వం బలం చైవ విజానామి మహాకపే |
వాయోరివ గతిం చైవ శ్చాగ్నే రివాద్భుతమ్ || 40
ప్రాకృతొ౽న్యః కథం చేమాం భూమి మాగంతు మర్హతి |
ఉదధే రప్రమేయస్య పారం వానర పుంగవ || 41
జానామి గమనే శక్తిం నయనే చాపి తే మమ |
అవశ్యం సాంప్రధార్య౽౽శు కార్య సిద్ధి ర్మహాత్మనః || 42
అయుక్తం తు కపి శ్రేష్ఠ మయా గంతుం త్వయా౽నఘ |
వాయు వేగ సవేగస్య వేగొ మాం మొహయే త్తవ || 43
అహ మాకాశ మాపన్నా హ్యుప ర్యుపరి సాగరమ్ |
ప్రపతేయం హి తే పృష్ఠాద్ భయా ద్వేగేన గచ్ఛతః || 44
పతితా సాగరే చాహం తిమి నక్ర ఝష ఆకులే |
భవేయ మాశు వివశా యాదసా మన్న ముత్తమమ్ || 45
న చ శక్ష్యే త్వయా సార్ధం గంతుం శత్రు వినాశన |
కలత్రవతి సందేహ స్త్వయ్యపి స్యా దసంశయః || 46
హ్రియమాణాం తు మాం దృష్ట్వా రాక్షసా భీమ విక్రమాః |
అనుగచ్ఛేయు రాదిష్టా రావణేన దురాత్మనా || 47
తై స్త్వం పరివృత శ్శూరై శ్శూల ముద్గర పాణిభిః |
భవే స్త్వం సంశయం ప్రాప్తొ మయా వీర కళత్రవాన్ || 48
సాయుధా బహవొ వ్యొమ్ని రాక్షసా స్త్వం నిరాయుధః |
కథం శక్ష్యసి సంయాతుం మాం చైవ పరిరక్షితుమ్ || 49
యుధ్యమానస్య రక్షొభి స్తవ తైః క్రూర కర్మభిః |
ప్రపతేయం హి తే పృష్ఠాద్ భయార్తా కపి సత్తమ || 50
అథ రక్షాంసి భీమాని మహాంతి బలవంతి చ |
కథంచిత్ సాంపరాయే త్వాం జయేయుః కపి సత్తమ || 51
అథవా యుధ్యమానస్య పతేయం విముఖస్య తే |
పతితాం చ గృహీత్వా మాం నయేయుః పాప రాక్షసాః || 52
మాం వా హరేయు స్త్వద్దస్తాద్ విశసేయు రథాపి వా |
అవ్యవస్థౌ హి దృశ్యేతే యుద్ధే జయ పరాజయౌ || 53
అహం వాపి విపద్యేయం రక్షొభి రభితర్జితా |
త్వత్ప్రయత్నొ హరి శ్రేష్ఠ భవేన్నిష్ఫల ఏవ తు || 54
కామం త్వమసి పర్యాప్తొ నిహంతుం సర్వ రాక్షసాన్ |
రాఘవస్య యశొ హీయేత్ త్వయా శస్తైస్తు రాక్షసైః || 55
అథవా౽౽దాయ రక్షాంసి న్యస్యేయు స్సంవృతే హి మామ్ |
యత్ర తే నాభిజానీయు ర్హరయో నాపి రాఘవౌ || 56
ఆరంభస్తు మదర్థొ౽యం తత స్తవ నిరర్థకః |
త్వయా హి సహ రామస్య మహానాగమనే గుణః || 57
మయి జీవిత మాయత్తం రాఘవస్య మహాత్మనః |
భ్రాతౄణాం చ మహాబాహో తవ రాజ కులస్య చ || 58
తౌ నిరాశౌ మదర్థం తు శొక సంతాప కర్శితౌ |
సహ సర్వర్‍క్షహరిభి స్త్యక్ష్యతః ప్రాణ సంగ్రహమ్ || 59
భర్తృభక్తిం పురస్కృత్య రామాదన్యస్య వానర |
న స్పృశామి శరీరం తు పుంసో వానర పుంగవ || 60
యదహం గాత్ర సంస్పర్శం రావణస్య బలాద్ గతా |
అనీశా కిం కరిష్యామి వినాథా వివశా సతీ || 61
యది రామొ దశగ్రీవ మిహ హత్వా సబాంధవమ్ |
మామితొ గృహ్య గచ్ఛేత తత్తస్య సదృశం భవేత్ || 62
శ్రుతా హి దృష్టా శ్చ మయా పరాక్రమా |
మహాత్మన స్తస్య రణావమర్దినః |
న దేవ గంధర్వ భుజంగ రాక్షసా |
భవంతి రామేణ సమా హి సంయుగే || 63
సమీక్ష్య తం సంయతి చిత్ర కార్ముకమ్ |
మహాబలం వాసవ తుల్య విక్రమమ్ |
సలక్ష్మణం కొ విషహేత రాఘవమ్ |
హుతాశనం దీప్తమి వానిలేరితమ్ || 64
సలక్ష్మణం రాఘవమాజి మర్దనం |
దిశా గజం మత్తమివ వ్యవస్థితమ్ |
సహేత కొ వానర ముఖ్య సంయుగే |
యుగాంత సూర్య ప్రతిమం శరార్చిషమ్ || 65
స మే హరి శ్రేష్ఠ సలక్ష్మణం పతిం |
సయూథపం క్షిప్ర మిహోపపాదయ |
చిరాయ రామం ప్రతి శొక కర్శితాం |
కురుష్వ మాం వానర ముఖ్య హర్షితామ్ || 66
ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే, వాల్మీకియే, సుందరకాణ్డే సప్తత్రింశః సర్గః